Πρέπει να μιλάω συνέχεια; Αν δεν έχω κάτι να πω σε μια συνεδρία, τι προτείνετε;

Δεν χρειάζεται να μιλάτε συνέχεια. Το σημαντικό είναι να υπάρχει επικοινωνία και να μπορεί να γίνεται διάλογος. Αν σε μια συνεδρία δεν έχετε κάτι συγκεκριμένο να φέρετε προς συζήτηση, μπορούμε να το βρούμε μαζί εκείνη τη στιγμή. Επίσης, μπορούμε να συζητήσουμε ένα θέμα που δεν είναι στα “φλέγοντα”, αλλά έχουμε πει ότι είναι καλό να ανοιχθεί ή μπορώ κι εγώ να ανοίξω ένα θέμα, που δεν είχε δοθεί άλλη στιγμή η ευκαιρία ή που έχουμε καιρό να συζητήσουμε.

Πώς θα ξέρω αν η ψυχοθεραπεία είναι για εμένα;

Πόσος χρόνος χρειάζεται συνήθως για να δω αποτελέσματα;

Οι 12 συνεδρίες είναι ένα ελάχιστο αλλά σημαντικό χρονικό διάστημα, που μπορεί να δημιουργηθεί θεραπευτική σχέση και να ανοιχτούν τα ζητήματα που προβληματίζουν τον εκάστοτε θεραπευόμενο. Για κάποιους ανθρώπους μερικές φορές η γνώση και μόνο αρκεί ως βοήθεια. Σε κάθε περίπτωση ποικίλει ανάλογα με τις ψυχοσυναισθηματικές ανάγκες του εκάστοτε ατόμου.

Έχω ακούσει ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί μερικές φορές να είναι επίπονη. Ισχύει αυτό;

Ισχύει. Και αν δεν είναι στην αρχή ίσως γίνει στην πορεία. Αναλόγως με το πόσο θέλει να εξερευνήσει, να εμβαθύνει και να ανακαλύψει ο κάθε άνθρωπος τον εαυτό του. Ο πόνος είτε συμβολικά είτε κυριολεκτικά είναι αναπόσπαστο μέρος της ύπαρξής και της εξέλιξής μας. Στην πορεία, όμως μαθαίνουμε να προσέχουμε και να "προστατεύουμε" τον εαυτό μας, αποκτώντας σημαντικά “εργαλεία” και δεξιότητες.

Πόσες συνεδρίες πρέπει να κάνω εβδομαδιαίως/μηνιαίως για να δω αποτελέσματα;

Τι γίνεται αν ξεκινήσω θεραπεία, αλλά νιώσω ότι δεν λειτουργεί;

Μπορείτε πάντα να το φέρετε στη θεραπεία προς συζήτηση. Μπορεί όντως να μην λειτουργεί και να χρειάζεστε άλλου είδους προσέγγιση. Μπορεί όμως και να έχετε “κολλήσει” θεραπευτικά και να αισθάνεστε ότι δεν προχωράτε. Το να νιώθετε ότι δεν λειτουργεί, ενώ έχει περάσει καιρός από τις συνεδρίες, μπορεί να σημαίνει και ότι έχετε φτάσει στο σημείο μηδέν. Δηλαδή οι προηγούμενοι τρόποι που διαχειριζόσασταν τα πράγματα να μην λειτουργούν πλέον και να χρειάζεται να διερευνηθούν καινούργιοι. Αυτό είναι προχώρημα!

Ξέρω ότι κάθε θεραπευτής έχει τη δική του ειδίκευση. Πώς θα καταλάβω αν η δική σας ταιριάζει στο πρόβλημά μου;

Είναι σημαντικό να μην εστιάσετε στο πρόβλημα, γιατί προβλήματα ή ζητήματα θα προκύπτουν καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής σας. Αυτό που είναι χρήσιμο είναι να δείτε τι σας ταιριάζει με βάσει την προσωπικότητά σας. Η δική μου ειδίκευση εστιάζει στο άτομο ως σύστημα, που ανήκει και αναπτύσσεται κοινωνικά, ψυχολογικά και συναισθηματικά μέσα σε διάφορα υποσυστήματα. Αυτά τα υποσυστήματα είναι η οικογένεια, το σχολείο, οι φίλοι, η κοινωνία και όσο μεγαλώνουμε εμπλουτίζονται και αυξάνονται αυτά τα υποσυστήματα.

Η γνώση και η αποδοχή αυτής της πολυπλοκότητας δημιουργεί ευελιξία στον τρόπο θεραπευτικής προσέγγισης του κάθε ατόμου με βάσει τις ανάγκες του.

Έχω ξαναδοκιμάσει θεραπεία και είχα άσχημη εμπειρία. Πώς ξέρω ότι αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά και ότι είστε η κατάλληλη θεραπεύτρια για εμένα;

Δεν μπορείτε να το ξέρετε εξ’ αρχής. Μπορείτε όμως να χρησιμοποιήσετε την προηγούμενη εμπειρία σας και αφήνοντας ένα χρονικό περιθώριο που θα το ορίσετε εσείς, να δείτε αν σας κάνει η θεραπευτική προσέγγιση ή η θεραπεύτρια.

Έχετε εμπειρία με άτομα που έχουν ΔΕΠΥ ή παρόμοιες διαταραχές;

Με την μέχρι τώρα εμπειρία μου, αρκετοί θεραπευόμενοι έχουν ανησυχίες για το αν είχαν ή έχουν ακόμα κάποια διαταραχή, που δεν πλαισιώθηκε σωστά στην παιδική τους ηλικία. Σε κάθε περίπτωση στις συνεδρίες ακούω και συζητώ απλά με ανθρώπους που φέρνουν τον μέχρι τότε βιωμένο κόσμο τους. Αν εντοπίσω κάποια γνωρίσματα από κάποια διαταραχή, που να καθιστούν το άτομο δυσλειτουργικό σε επίπεδο καθημερινότητας, τότε θα υπάρξει διαφορετική πλαισίωση.

Πώς αντιμετωπίζετε τους πελάτες που δυσκολεύονται να ανοιχτούν ή νιώθουν άβολα να μοιραστούν προσωπικά θέματα;

Αν αναφέρεστε στην αρχή της ψυχοθεραπείας είναι φυσιολογικό το να συμβαίνει και χρειάζεται ο κάθε θεραπευόμενος σεβασμό και χρόνο για να εμπιστευτεί τη διαδικασία και να ανοιχθεί.

Αν όμως η δυσκολία συνεχίζει να υπάρχει για μεγάλο χρονικό διάστημα, χρειάζεται να γίνει διαφορετική διερεύνηση του ζητήματος και ίσως διαφορετικές παρεμβάσεις, όπως η διατήρηση ημερολογίου, η χρήση ασκήσεων κατά τη διάρκεια των συνεδριών ή/και να δοθούν ασκήσεις για το σπίτι.

Δίνετε δουλειά για το σπίτι μεταξύ των συνεδριών ή η θεραπεία αφορά μόνο τη συζήτηση;

Αν χρειαστεί μπορεί να δώσω κάποια άσκηση. Αναλόγως με το θεραπευόμενο και τις ανάγκες του. Κάποιες ασκήσεις μπορεί να δοθούν, αν θεραπευόμενος δυσκολεύεται να ανοιχτεί ή να σκεφτεί και να ανακαλέσει γεγονότα από τη ζωή του. Άλλες ασκήσεις μπορεί να διαμορφωθούν και να δοθούν κατά τη διάρκεια των συνεδριών με στόχο να βοηθηθεί ο θεραπευόμενος να ξεκλειδώσει μια δεξιότητα ή ένας διαφορετικό τρόπο σκέψης.

Πώς βοηθάτε κάποιον που νιώθει «κολλημένος» στη ζωή του, αλλά δεν ξέρει τι φταίει;

Για να βοηθήσω κάποιον να “ξεκολλήσει” θα πρέπει να θέλει να βοηθηθεί και ο ίδιος. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να τον βοηθήσει να διερευνήσει τι μπορεί να φταίει, καθώς πάντα στην αρχή εστιάζουμε στο “εδώ και τώρα”. Αν χρειαστεί, μπορεί να υπάρξουν, πάντα με σεβασμό στα όρια του θεραπευόμενου σχετικές παρεμβάσεις.

Μπορεί η ψυχοθεραπεία να βοηθήσει με ζητήματα αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης;

Η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση είναι βασικά συστατικά για μια υγιή και ασφαλή αίσθηση εαυτού. Όταν κάποιος δουλεύει ενεργά με τα ζητήματα που τον απασχολούν κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας, μπορεί να δει βελτίωση γενικά στη ζωή του, όχι μόνο στην αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση. Ο χρόνος που θα επιτευχθεί αυτό εξαρτάται από τον κάθε θεραπευόμενο.

Ποια είναι η άποψή σας για τη φαρμακευτική αγωγή για ψυχικά θέματα;

Συχνά μπορεί να έχουμε όλη τη διάθεση να λύσουμε τα προβλήματά μας μέσω της ψυχοθεραπείας, αλλά ο εγκέφαλός μας μπορεί να μην "συνεργάζεται".

Αυτό μπορεί να συμβαίνει γιατί η λειτουργία και οι νευρικές συνάψεις του εγκεφάλου μας μπορεί να έχουν παγιωθεί με βάσει είτε τα βιώματα της παιδικής μας ηλικίας, είτε λόγω κληρονομικότητας, ή/και λόγω ανάπτυξης του εγκεφάλου μας κατά τη διάρκεια της εμβρυογένεσης και της νευροπλαστικότητας αυτού. Οπότε ναι, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να καθίσταται σημαντική η λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Όταν ο εγκέφαλός μας και το σώμα μας είναι καταλλήλως ρυθμισμένα σε περιπτώσεις σοβαρών ψυχικών θεμάτων ή θεμάτων υγείας, η ψυχοθεραπεία μπορεί να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά.

Πώς βοηθάτε άτομα που πάσχουν από μετατραυματικό στρες ή αντιμετωπίζουν άγχος ή κατάθλιψη;

Σε κάθε περίπτωση η λήψη ιστορικού και οι ερωτήσεις προς τον θεραπευόμενο είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα. Η προσέγγιση μου σαν θεραπεύτρια είναι να βλέπω τον θεραπευόμενο ως άνθρωπο που θέλω να γνωρίσω και να μάθω για αυτόν. Οι παρεμβάσεις που θα γίνουν θα είναι ατομικές και προσαρμοσμένες με βάσει τις εκάστοτε θεραπευτικές ανάγκες.

Αν υπάρχει διαγνωσμένη από ψυχίατρο ψυχική διαταραχή, όπως για παράδειγμα διαταραχή μετατραυματικού στρες ή κάποια διαταραχή προσωπικότητας και ο θεραπευόμενος φέρει έντονες δυσκολίες ή υπάρχουν δυσκολίες στη συνεργασία, υπάρχει πάντα η επιλογή της παραπομπής ή της πλαισίωσης και συνεργασίας με τους γιατρούς που τον παρακολουθούν. Αυτό θεωρώ είναι το πιο συνετό και υπεύθυνο και για τις δύο πλευρές.

Ποια είναι η πολιτική ακυρώσεων;

Όσον αφορά την πολιτική ακυρώσεων πρέπει να γίνεται τουλάχιστον 24 ώρες πριν τη συνεδρία. Αν γίνει τελευταία στιγμή ή εντός 24 ωρών θα πρέπει να συντρέχει ένας σοβαρός λόγος. Διαφορετικά ακύρωση χωρίς σοβαρό λόγο, τύπου βαρέθηκα, ξεχάστηκα, δεν είχα τι να πω και τα σχετικά, η συνεδρία χρεώνεται κανονικά.